28 Οκτωβρίου

Λίγο μετά τις 3 τα ξημερώματα της 28 Οκτωβρίου του 1940, η Ιταλική Κυβέρνηση έστειλε τελεσίγραφο στην Ελλάδα.  Ο Ιταλός πρέσβης στην Ελλάδα Εμανουέλε Γκράτσι πήγε στο σπίτι του Ιωάννη Μεταξά και έδωσε το τελεσίγραφο. Το τελεσίγραφο αυτό απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση του ιταλικού στρατού για να κατακτήσει κάποια στρατηγικά σημεία του Ελληνικού Βασιλείου όπως λιμάνια, αεροδρόμια και λοιπά, για ανάγκες ανεφοδιασμού και άλλων διευκολύνσεων στην μετάβασή του στην Αφρική. Μόλις ο Μεταξάς διάβασε το κείμενο, κοίταξε τον Ιταλό πρέσβη και του απάντησε στα γαλλικά που ήταν η επίσημη διπλωματική γλώσσα , την ιστορική φράση : ” Alors, c’est la guerre” ( δηλαδή, αυτό σημαίνει πόλεμο). Ο Ιταλός πρέσβης είπε πως ο πόλεμος μπορεί να αποφευχθεί όμως ο Μεταξάς απάντησε ΟΧΙ.

Ο Μεταξάς εξέφρασε το ελληνικό λαϊκό συναίσθημα , την άρνηση της υποταγής. Αυτή η άρνηση έγινε γνωστή ως ΟΧΙ και έτσι δημοσιεύτηκε στον Τύπο.

Στις 5 :30 τα ξημερώματα ξεκίνησε ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος με την αιφνιδιαστική εισβολή των ιταλικών στρατευμάτων στην Ήπειρο , οπότε η Ελλάδα εισήλθε στον πόλεμο. Κάθε χρόνο στις 28 Οκτωβρίου γιορτάζουμε το λεγόμενο “Έπος του Σαράντα”. Κάθε χρόνο γιορτάζεται με μεγαλοπρεπείς παρελάσεις σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας. Στη Θεσσαλονίκη γίνεται η πιο λαμπρή γιορτή με παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας και με μεγάλη στρατιωτική παρέλαση καθώς αυτή η μέρα συμπίπτει με την ημέρα απελευθέρωσης της πόλης κατά τη διάρκεια του Α’ Βαλκανικού Πολέμου. Στην Αθήνα και στις άλλες πόλεις γίνονται μαθητικές παρελάσεις.

Η επέτειος του ΟΧΙ γιορτάστηκε για πρώτη φορά στα χρόνια της Κατοχής. Στο κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου Αθηνών έγινε ο πρώτος εορτασμός το 1941. Έγιναν ομιλίες από φοιτητές και επίσης μίλησε για την επέτειο ο καθηγητής Κωνσταντίνος Τσάτσος ο οποίος αρνήθηκε να κάνει μάθημα ανήμερα της επετείου και για αυτό το λόγο απολύθηκε.